Grote Engelwortel (Angelica archangelica)

Naamgeving en geschiedenis

Angelica betekent “boodschapper” en archangelica betekent “aartsengel”. Deze plant is waarschijnlijk opgedragen aan aartsengel Raphaël, de engel van de geneeskunst. Zo zou een monnik in een droom Engelwortel hebben doorgekregen als aanwijzend geneesmiddel tegen de pest. Verder werd het kruid in de oudheid gebruikt als afweerkruid. Het zou kwade geesten en tovenarij tegengaan.

Cultuur

Waar Engelwortel precies vandaan komt is niet geheel duidelijk. Waarschijnlijk afkomstig uit klein Azië (Syrië). In Scandinavië is de plant erg bekend bij het Sami-volk. Zij maakten, uit de holle stammen van de Engelwortel, fluiten.

Kenmerken en eigenschappen

Plaats: op vochtige voedselrijke plekken, zoals natte weilanden of langs oevers
Hoogte: 100-250 cm; twee of meerjarige vaste plant
Bloei: juni-augustus
Kleur: groen-wit
Bloem: meerstralige dubbele schermen
Stengel: hol, licht geribd, roodachtig
Blad: donkergroen, twee- tot drievoudig regelmatig geveerd, de bladrand getand
Wortel: vlezig en raapvormig (penwortel)

Let op!
Er zijn planten met een vergelijkbare bloeiwijze die erg giftig zijn. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de Waterscheerling (Cicuta virosa).
Bij aanraking van Engelwortel, kan de huid allergisch reageren op de zon. Dit komt door de aanwezigheid van furocumarinen in de plant (fototoxisch).

Bijen & vlinders

Signatuur & astrologie

Culpeper geeft aan dat Engelwortel onder Zon in leeuw valt. Mellie Uyldert beschrijft de plant onder planeet Jupiter. Echter groeit de plant op vochtige grond en geeft het een muskachtige geur. De bloemschermen en stengel geven aanwijzingen naar ons zenuwstelsel. De ronde stengel naar een harmoniserende werking en verbinding tussen de boven- en onderpool. De holle stengel naar werking op ons ademhalingsstelsel (luchtpijp).

Vandaar dat sommige mensen zeggen dat de kracht van de plant van Saturnus komt, de geur van Venus, de stengel en bloem van Mercurius, het blad van Mars en de imposante groei van Jupiter. Alle eigenschappen van de plant komen samen in de wortel. De plant past mijn inziens goed bij sterrenbeeld Weegschaal, omdat de plant balans geeft. bijv. Mercurius/Jupiter/Weegschaal.

Moderne Fytotherapie

Engelwortel wordt al eeuwenlang gebruikt. Tegenwoordig wordt de wortel voornamelijk ingezet ter ondersteuning van:

• maag-darmproblemen; winderigheid, opgeblazen en vol gevoel
• bevorderen van de eetlust. Deze plant wordt daarom ook vaak ingezet bij anorexia.
• reuma, bronchitis en jicht.
• ter ondersteuning van de lever; geelzucht

In de Chinese geneeskunde wordt Engelwortel toegepast bij menstruatieproblemen.

Inhoudsstoffen: etherische oliën (pineen, limoneen, angelicine, fellandreen), bitterstoffen, looistoffen, koffiezuur.

Homeopathie

Binnen de homeopathie wordt Engelwortel gebruikt ter ondersteuning van de maag, darm en alvleesklier. Ter bevordering van de aanmaak van gal.

Etherische olie / aromatherapie

De etherische olie van de wortel wordt d.m.v. stoomdestillatie gewonnen. De olie kan samen met een basisolie gebruikt worden om huidproblemen te ondersteunen. Denk hierbij aan Psoriasis. Ook zou je gewrichten kunnen insmeren met deze olie, ter verzachting.

In een aromadiffuser werkt Engelwortel ontspannend en kan het een goede slaap bevorderen.

Spirituele & energetische therapie

Engelwortel hoort bij het vierde chakra (hartchakra). Het helpt met het doorstromen van de energie van beneden naar boven. Het beschermt, geeft vertrouwen en versterkt de aura door emotionele balans. De plant past bij mensen die zich groot en stoer presenteren naar de buitenwereld, maar van binnen onzeker en zenuwachtig zijn. De plant geeft je de mogelijkheid om je zelfvertrouwen te doen groeien en je beter te leren aarden.

Contra-indicatie

Engelwortel niet gebruiken tijdens de zwangerschap (abortieve werking), bij maagzweren en darmontstekingen. Ook bij diabetes kan Engelwortel niet gebruikt worden, omdat het de suikergehalte in de urine verhoogt. Door de aanwezigheid van cumarine remt het de bloedstolling iets af en is daarom niet te gebruiken voordat er een operatie of tandchirurgische ingreep gepland staat. Niet geschikt voor kinderen.

Bij het gebruik van medicijnen dien je te overleggen met je arts! Wil je Engelwortel gebruiken ter ondersteuning van je gezondheid, consulteer een fytotherapeut en arts.

Bronnen:

• Geert Verhelst, (2019, 9de druk), Groot Handboek Geneeskrachtige Planten, Uitgeverij: Mannavita Bvba-p.102.
• Nicholas Culpeper / Steven Foster (2019), Culpeper’s Complete Herbal, Uitgeverij: Sterling Publishing Co Inc.
• M. Kraus, (2001), Etherische oliën voor lichaam, ziel en geest; van afrikaantje tot zilverspar, Milinda Uitgevers B.V.
• Steffen Guido Fleischhauer (2014) Eetbare wilde planten, 200 soorten herkennen en gebruiken, Uitgeverij: Schildpad Boeken.
• H. Rijpkema (5de druk, 2009), Aromecum; Aromatherapie van Absint tot Zonnebloem, Uitgeverij; Drs. A.J.M. Beljon